دولت لایحه بودجه سال آینده را به دلیل درگیری نمایندگان با تصویب برنامه هفتم توسعه، با کمی تاخیر به مجلس ارسال کرد. البته بخش نخست آن را. افزایش ۴۹.۸ درصدی درآمدهای مالیاتی دولت، در شرایط تورمی و معیشتی جامعه، انتقادهایی را در پی داشت.
با وجود این، بخش نخست لایحه بودجه خالی از انواع معافیت‌های مالیاتی نیست؛ از معافیت‌های حقوق و درآمد گرفته تا موارد تشویقی.
کدام کارمندان، کارگران و کسبه از مالیات معاف می‌شوند؟
از جمله معافیت‌هایی که بر اساس قانون مالیات‌های مستقیم، هر ساله در لایحه بودجه درج می‌شود، به حقوق و درآمد بازمی‌گردد. در واقع دولت، حداقل حقوق و درآمدی را که مشمول مالیات می‌شود تعیین می‌کند.
در متنی که از لایحه بودجه ۱۴۰۳ منتشر شده، سقف معافیت مالیاتی سالیانه برای حقوق‌بگیران، مانند سال گذشته ۱۲۰ میلیون تومان است؛ یا به عبارتی ماهانه ۱۰ میلیون تومان.
سقف معافیت مالیاتی برای اصناف و مشاغل نیز درآمد سالیانه ۵۷۰ میلیون و ماهیانه ۴۷ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان تعیین شده است.
اما از همان زمان انتشار لایحه، با توجه به شرایط تورمی و اقتصادی کشور به این اعداد انتقاد شد. منتقدان سقف‌های تعیین شده را پایین می‌دانستند. همین موضوع باعث شد که چند روز پس از انتشار متن آن، رئیس سازمان امور مالیاتی از افزایش این اعداد خبر دهد. محمد هادی سبحانیان روز سه‌شنبه ۷ آذر در توئیتی اعلام کرد که رئیس‌جمهور با افزایش سقف معافیت مالیاتی سالیانه موافقت کرده و در اصلاحیه لایحه بودجه ارقام درج شده، تغییر می‌کنند.
ایسنا شنیده‌ها در مورد سقف معافیت مالیاتی را حقوق ماهیانه ۱۲ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان برای کارکنان و کارمندان و درآمد ماهانه ۱۰۰ میلیون تومان برای اصناف اعلام کرده است. به عبارت دیگر، در صورت صحت این ارقام و تصویب آنهت در مجلس، درآمدهایی کمتر، از مالیات معاف می‌شوند.
تشویق به فرزندآوری با معافیت مالیاتی
اما در مورد معافیت مالیاتی مربوط به حقوق و درآمد، کار به همین جا ختم نمی‌شود. در این زمینه، افراد به ازای فرزند سوم به بعد، مشمول ۱۵ درصد افزایش در تخفیف مالیاتی می‌شوند. این رقم برای والدین دهه شصتی ۳۰ درصد تعیین شده است.
همچنین بر اساس لایحه بودجه ۱۴۰۳، اشخاص حقیقی که تنها منبع درآمد آنها، املاک و مستغلات باشد، تا سقف ۴۵ میلیون تومان در سال، از مالیات معاف می‌شوند.
حمایت مالیاتی از پیام‌رسان‌های داخلی
علاوه بر معافیت‌های مربوط به حقوق، موارد و بخش‌های دیگری نیز در لایحه بودجه سال ۱۴۰۳، مشمول معافیت مالیاتی می‌شوند.
یکی از این حوزه‌ها که انتقادهایی را نیز در پی داشته است، به پلتفرم‌ها و پیام‌رسان‌های داخلی بازمی‌گردد. دولت تاکید زیادی بر حمایت از این سکوها به هر قیمتی دارد و با گسترش فیتلرینگ نیز آمار و ادعاهای مختلفی را در مورد افزایش کاربران آنها اعلام می‌کند.
حالا پلتفرم‌های بومی در لایحه بودجه ۱۴۰۳ نیز مانند سال گذشته، از حمایت بی‌نصیب نمانده‌اند. بر اساس این لایحه، درآمدی که اشخاص حقیقی از کسب و کارهای فعال خود در پیام‌رسان‌های داخلی تا پایان سال ۱۴۰۲ به دست بیاورند، از مالیات معاف شدند؛ البته به شرطی که این اشخاص تا پایان سال ۱۴۰۱، هیچ پرونده مالیاتی نداشته باشند و سکویی که در آن فعال هستند نیز به تایید وزارت ارتباطات رسیده باشه.
معافیت‌های مالیاتی؛ از ناشران تا اپراتورهای ارتباطی
در بخش‌های دیگری از لایحه دخل و خرج دولت، برخی کسب و کارها از معافیت مالیاتی برخوردار شده‌اند؛ از جمله ناشران. البته معافیت آنها از ۱۰۰ درصد در قوانین سال‌های گذشته، به ۲۵ درصد کاهش پیدا کرده و تسنیم از پیگیری وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی برای تغییر این موضوع خبر داده است.
همچنین دولت مقرر کرده است که مانده حساب توسعه شبکه فیبر نوری در قانون بودجه سال ۱۴۰۲، پس از تاسیس صندوق توسعه به حساب این صندوق منتقل شود. در ادامه نیز قرار است مبالغ کمک به اپراتورهای ارتباطی از محل منابع این صندوق، از معاف مالیات باشد.
ضمن اینکه، مالیات نقل و نقل دارایی‌ها به/ از شرکت‌های سهامی و صندوق‌های سرمایه‌گذاری مستقیم و زمین و ساختمان، املاک و مستغلات، صفر است
مواردی که ممکن است مشمول معافیت شوند
این موارد البته همه معافیت‌های مندرج در لایحه بودجه نیست. ضمن اینکه مواردی هم هستند که در قوانین بودجه برخی سال‌های گذشته مشمول مالیات با نرخ صفر، تخفیف مالیاتی یا بخشودگی جرایم مالیاتی شده بودند یا از پرداخت مالیات بر ارزش افزوده معاف شدند. ممکن است این فعالیت‌ها و نهادها برای سال آینده هم مشمول چنین معافیت‌هایی شوند.
برخی از این موارد عبارتند از: مؤسسات خیریه، احزاب، انجمن‌ها و تشکل‌های غیردولتی، برخی فعالیت‌های قرآنی، تولید صنایع دستی، گروه‌های جهادی و خیرین آبرسانی روستایی و شرکت‌های دانش بنیان.
همچنین فعالیت‌های اقتصادی در مناطق آزاد تجاری، سود سپرده و جوایز بانک‌ها و مؤسسات اعتباری غیربانکی مجاز، برخی از هتل‌ها، مراکز اقامتی و تاسیسات گردشگری و تعدادی از شرکت‌های دولتی و اماکن و نهادهای مذهبی نیز ممکن است با تصویب مجلس، مشمول معافیت مالیاتی شوند.
۲۲۰